De poëtische boeken van de Bijbel
De poëtische boeken van de Bijbel – Een overgang van vijf boeken
De vijf poëtische boeken van de Bijbel zijn Job, Psalmen, Spreuken, Prediker en Hooglied. Deze boeken vervolgen niet de geschiedenis van het Joodse volk, maar worden gezien als een overgang van de historische boeken (1 Samuël tot en met Ester) naar de profetische boeken van de grote profeten (Jesaja tot en met Daniël).
De poëtische boeken onderzoeken vragen inzake lijden, liefde, wijsheid en de natuur van de God van Israël. De teksten kijken naar Ievensvragen, het dagelijks leven in de praktijk en relaties met anderen. Daarom worden ze soms ook de ”wijsheidsliteratuur” genoemd, in het bijzonder Job, Prediker en Spreuken. De resterende boeken zijn een verzameling liederen (psalmen), liefdesverhalen en gebeden ter verering.
De poëtische boeken van de Bijbel – Een samenvatting van de boeken
Hieronder een korte samenvatting van elk van de poëtische boeken:
Jobs beproevingen door extreem lijden benadrukken Gods almacht. Dit boek is vernoemd naar een rechtschapen en trouw man die uitgedaagd werd om trouw te blijven, hoewel hij alles verloor in zijn leven – zijn kinderen, zijn thuis en zijn vrienden. Maar uiteindelijk bleek Job standvastig en werd hij door God beloond. Niet alleen werd alles wat hij kwijtgeraakt was aan hem vergoed, maar hij kreeg het dubbel terug. Job werd gezegend met duizenden stuks vee; hij kreeg nog zeven zonen en drie van de mooiste dochters in het land. Job leefde dusdanig lang dat hij zijn kleinkinderen nog tot de vierde generatie meemaakte. “Hij stierf oud en verzadigd van het leven.”
Het boek Psalmen is een verzameling voorspraken, gebeden, liederen en prachtige poëzie. Een groot gedeelte van de tekst uit dit boek wordt toegeschreven aan koning David, maar zijn tekst wordt vergezeld door geschriften van tijdgenoten van hem. Bovendien zijn enkele van de vroegste psalmen geschreven door Mozes, vele eeuwen vóór David. Dit zijn gebedsrijke liederen en poëzie waarmee bijna alle aspecten van de relatie tussen de mens en God in moeilijke tijden worden beschreven, en hoe een liefhebbende God hierop reageert.
Spreuken is grotendeels geschreven door Salomo, maar is ook weer een verzameling die woorden van kennis en ervaring overdraagt die God vandaag de dag voor ons heeft. Hoewel ze kort en beknopt zijn, bieden de meeste spreuken gedegen advies over een breed assortiment aan onderwerpen. Daaronder zijn boodschappen over kuisheid, spraak, dronkenschap, de liefde voor geld, ware wijsheid en veel andere dingen. Spreuken 15:33 zegt: “Wie ontzag heeft voor de HEER wint aan wijsheid, bescheidenheid gaat aan eerbetoon vooraf.”
Prediker gaat over ijdelheid en laat zien dat volheid van het leven alleen bij God gevonden kan worden. Het is een boek dat vaak verkeerd begrepen wordt en nog veel vaker genegeerd wordt. Dat is jammer, want dit boek bespreekt de veelgestelde vragen over “de zin van het leven”. Van Prediker wordt soms gezegd dat het boek negatief of cynisch is, maar in werkelijkheid laat het zien dat vertrouwen en geduld de sleutels zijn tot het zegevierende leven dat God ons biedt.
Het unieke thema van het Hooglied is “prachtige liefde”. Deze verzameling van liederen gaat over het huwelijk, reinheid en ethiek. Het boek trekt een symbolische parallel met onze relatie (als reine en rechtschapen mensen – de Bruid van Christus) met onze bruidegom, Christus Messias. Het is geschreven als een liefdesgedicht en beschrijft de intensiteit tussen twee verliefde mensen. Het bevestigt het seksuele genot dat alleen binnen het huwelijk gevonden kan worden. De beeldspraak van het Hooglied laat Gods liefde voor Israël en de liefde van Christus voor Zijn gelovigen feilloos zien. Dit boek neemt ons mee van de eerste verliefdheid, via verbondenheid in liefde, naar liefdesproblemen tot, uiteindelijk, een volgroeide liefde.
De poëtische boeken van de Bijbel – De kern
Of het nu door Gods genade voor Job is, of de gelijkenis in het Hooglied, de centrale boodschap van God in deze poëtische boeken is “liefde”. God leren kennen betekent liefde begrijpen en Zijn doel met ons verwezenlijken. Het is Zijn liefde die Jobs leven herstelde, de roep om lofprijzing en gebed in de Psalmen beantwoordt en onderwijst met woorden van wijsheid in de Spreuken. God gebruikt Salomo’s begoocheling met het leven om ons te laten zien dat alles – behalve God – ijdel en leeg is, met uitzondering van de liefhebbende band die we met God hebben. En natuurlijk is het Hooglied de ontroerende illustratie van Gods liefde voor ons, en van het feit dat echtgenoot en echtgenote Hem eren wanneer zij van elkaar houden.
Deze boodschappen hebben net zo veel toepassing in de 21e eeuw als in het Oude Testament. Ongeacht de nare dingen waar we wellicht mee te maken krijgen, kan de Heer alles wat we verloren hebben herstellen en vermeerderen. Hij hoort onze gebeden en lofprijzingen vandaag de dag net zo goed als destijds in het boek Psalmen (1 Johannes 5:14-15) en Hij staat altijd klaar om ons te begeleiden en te instrueren, zoals Hij deed in de Spreuken (Johannes 14:16-17a, 14:26).
Tot slot: er is geen grotere liefde van de Vader dan het verlossende geschenk van Christus. Alleen door Hem worden onze zonden vergeven en worden wij Zijn Bruid. “Want God had de wereld zo lief dat Hij Zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft” (Johannes 3:16).
Wat is uw reactie?
